خاستگاه‌های قهوه و خصوصیات طعمی آن‌ها
سالانه حدود ۴۰۰ بیلیون فنجان از خاستگاه‌های قهوه گوناگون در جهان به فروش می‌رسد! این مقدار عددی بسیار سرسام آور و گیج کننده است و جای تعجبی ندارد که قهوه یکی از پر معامله ترین کالاهای کشاورزی در جهان شناخته شود. امروزه، قهوه وسیله‌ای برای طعم بخشیدن، آزمایش کردن و لذت بردن است.
می‌دانیم که قهوههای مختلف طعم یکسانی ندارند. با موج سوم قهوه کافه‌ها به جایی تبدیل شده‌اند که قهوه‌ی خود را بر اساس سلیقه‌ی شخصی، خاستگاه و نمایه طعمی آن، می‌توانیم انتخاب کنیم.
با توجه به کشور خاستگاه، هر قهوه نمایه طعمی و رایحه‌های منحصر بفرد خود را دارد. همچنین شخصیت طعمی قهوه‌ها تحت تاثیر جوره های متفاوت آن‌ها نیز قرار می‌گیرد و در نهایت با تغییراتی گسترده‌تر و اساسی‌تر در میان گونه های عربیکا و ربوستا روبرو هستیم.
خصوصیات طعمی خاستگاه‌های قهوه تحت تاثیر دما، نوع خاک، رطوبت، ارتفاع کشت، روش فرآوری، و چگونگی مراقبت مزرعه‌دار از دانه و در نهایت، چگونگی برشته کاری آن تغییر می‌کنند.
برای ما لذت نوشیدن قهوه از جستجو کردن و کشف آن که کدام کشورهای خاستگاه قهوه، خصوصیات طعمی مورد علاقه‌‌مان را دارند، نشأت می‌گیرد.
اگر فکر می‌کنید به اندازه کافی با خاستگاه‌های قهوه و خصوصیات طعمی آن‌ها آشنا نیستید به خواندن این مطلب ادامه دهید!
آمریکای لاتین
قهوههای آمریکای لاتین عموما تن واری مناسب، اسیدیته و اشارات میوه‌ای خوبی دارند. در این قهوه‌ها می‌توانید از طعم یادهایی که شکلاتی و آجیلی هستند، با رگه‌هایی از میوه‌های مرکباتی ملایم لذت ببرید.
برزیل
به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان قهوه در دنیا محسوب می‌شود و پرورش‌دهنده‌ی قهوه‌هایی شیرین و آجیلی با تنواری بالا است که برای نوشیدنی اسپرسو بسیار مناسب هستند. برخی از دانه‌های قهوه این خاستگاه طعم یادهایی از ادویه‌ها و حتی مرکبات می‌توانند داشته باشند. بیشتر قهوههای این منطقه در ارتفاع پایینی رشد می‌کنند، که طعم‌یادهای عمیق آجیلی و شکلاتی را به دنبال خواهند داشت. به دلیل آن که انجام فراوری طبیعی در این منطقه غالب است، اغلب قهوههای برزیلی احساس دهانی زبری در کناره‌های زبان ایجاد می‌کنند.
کلمبیا
قهوههای این خاستگاه قهوه به تنواری متوسط و طعم متعادلشان مشهوراند. شخصیت طعمی قهوههای این خاستگاه با شیرینی کارامل و رگه‌های ظریفی از آجیل با اسیدیته‌ای در حد متوسط که با شیرینی ذاتی آن به تعادل رسیده است شکل گرفته است.
نمایه طعمی قهوههای کلمبیا مشخصا متفاوت است. برخی از قهوههای کلمبیا ممکن است همان طعم کلاسیک قهوه با نمایه طعمی کارامل، آجیلی و شیرین را داشته باشند. کوهستان آند خط فصلی میان مناطق مختلف قابل کشت است، و بدین ترتیب تفاوت در نمایه‌های طعمی قهوههای این مناطق قابل لمس است. قهوههای کلمبیایی متنوع اند اما به طور معمول شیرینی و تعادل در بارزه‌ها، شاخصه اصلی آن‌ها است.
آمریکای مرکزی (خاستگاه قهوههای هندوراس، گواتمالا، ال‌سالوادور، کاستاریکا، نیکاراگوئه)
کشورهای نام‌برده پرورش دهنده قهوه در آمریکای مرکزی، قهوههای نسبتا مشابهی ارائه می‌کنند. شما می‌توانید از این قهوه‌ها انتظار داشته باشید که شخصیت طعمی مشابهی داشته باشند. ساختاری سخت با طعم‌یادهای میوه‌ای با شدت کم همراه با شیرینی، نه آن‌چنان تلخ و نه آن‌چنان اسیدی که موجب می‌شود این قهوه‌ها معمولاً با سلیقه‌ی اکثریت افراد تطابق پیدا کنند. نکته ای که در این میان وجود دارد فراوری است که می‌تواند نقش مهمی در طعم محصول نهایی ایفا کند.
گواتمالا
مانند همسایه آمریکای لاتینش، کلمبیا، به لطف خاک غنی آتشفشانی که دارد، قهوه‌هایی با طعم غنی و به صورتی متمایز پیچیده دارد. اگرچه شدت اسیدیته بیشتر با رگه‌هایی از رایحه‌ی دودی که ممکن است حس شود، شخصیت طعمی‌ای را می‌سازد که قهوه دوستان آن را مختص به این خاستگاه می‌دانند.
آفریقا
در قهوههای آفریقایی باید به دنبال اسیدیته بالاتر و طعم‌یادهای شفاف‌تری باشید! عموماً قهوههای آفریقایی می‌توانند طعم‌یادهای میوه‌ای، گلی و شیرینی بالا داشته باشند.
در این بخش به دو خاستگاه بزرگ قهوههای آفریقایی یعنی کشور کنیا و کشور اتیوپی می‌پردازیم.
اتیوپی
به عنوان زادگاه قهوه با هزاران جوره قهوه که همچنان به صورت وحشی می‌رویند شناخته شده است؛ کشور اتیوپی معمولاً قهوه‌هایی با طعم‌یادهای میوه‌ای همچون انگور قرمز را دارا می‌باشد. گاهی این قهوه‌ها رایحه‌های بسیار متمایز توت‌فرنگی و بلوبری را یادآور می‌شوند. قهوه در اتیوپی با فراوری شسته یا طبیعی پرورش داده شده و تولید می‌شود. اکثر قهوههای اتیوپی در ارتفاعات بالا کشت می‌شوند(در برخی موارد در ارتفاعی حدود ۲۲۰۰ متر از سطح دریا). قهوه‌هایی که در ارتفاعات بالا رشد می‌کنند شخصیت طعمی پیچیده‌ای دارند چرا که درختچه‌ها در ارتفاعات بالاتر شرایط آب و هوایی سخت‌تری دارند و لازم است تلاش بیشتری برای زنده ماندن داشته باشند. این قهوه‌ها ممکن است تنواری با کیفیت بسیار لطیف و چای مانند همراه با طعم‌یادها و رایحه‌ی گلی و میوه‌ای داشته باشد. با احساس‌دهانی سبک، لطیف و شربت مانند(smooth,heavy,syrupy). در این میان، با انجام فراوری شسته رایحه‌ی گلی ظریف و متمایزی که با تنواری سبک‌تر در این قهوه‌ها وجود دارد، برجسته‌تر می‌شود.
کنیا
تمایز قهوههای کنیایی در سرزندگی و کیفیت آبمیوه‌ای آن‌ها است که از قهوههای این خاستگاه یکی از گران‌ترین و با ارزش‌ترین قهوههای جهان را می‌سازد. قهوههای کنیایی نیز می‌توانند طعم‌یادهای قوی میوه‌ای و تنواری با کیفیت چشمگیر داشته باشند. گاهی طعم‌ها می‌توانند بسیار بی عیب و شفاف با بارزه‌های برجسته‌ی مرکباتی باشند، در حالی که برخی دیگر از این قهوه‌ها می‌توانند مانند انگور قرمز، ادویه‌ای و خوش طعم باشند. قهوه های کنیا به دلیل اسیدیته عالی و با کیفیت پیچیده و شگفت انگیزشان ارزش بالایی دارند! در کل، قهوه های این خاستگاه ملایم و متعادل اند، با تفاوت‌هایی دل‌پذیر که درمیان علاقه‌مندان قهوه محبوب است.
بروندی (Burundi)، رواندا (Rwanda) و اوگاندا (Uganda) نیز تولید‌کننده‌ی قهوه‌هایی بسیار شیرین، میوه‌ای و متعادل هستند.
آسیا
قهوههای آسیایی با تلخی و طعم‌یاد خاکی‌شان شناخته می‌شوند. در این قهوه‌ها طعم‌یادهای شکلات تلخ، خاکی و گیاهی قابل تشخیص اند.
قاره آسیا خاستگاهی پیشرو برای قهوه محسوب می‌شود. با وجود این که کشورهای ویتنام و اندونزی قهوه بسیار زیادی تولید می‌کنند، بازار قهوه تخصصی آسیا با تلاش تولیدکنندگان کشورهای هند، تایلند، مالزی و جاوا در حال رشد است.
اندونزی
برای کسانی که به دنبال تجربه‌ی قهوه‌ای با طعم‌های برجسته، تیره و با تنواری بالا هستند، سوماترا انتخابی عالی است. این قهوه همچنین به خاطر کیفیت متمایز دودی، کپک مانند و خاکی آن که بسیار مناسب برشته‌کاری‌های تیره است مورد توجه قرار گرفته است. همچنین قهوه‌هایی در کشور اندونزی وجود دارند که کیفیت طعمی پیچیده همراه با طعم‌یادهای گیاهی و شکلات تلخ می‌باشند که منحصر به خاستگاهی است که از آن روییده‌اند.
سوماترا
از میان تمام خاستگاه‌هایی که از آن‌ها صحبت شد این خاستگاه با وجود تفاوت‌ها کاملا منحصر بفرد است. در این قهوه‌ها شخصیتی خاکی وجود دارد که مختص بخش آسیایی کمربند قهوه است. برخی افراد ممکن است این شخصیت خاکی را “آلوده ” یا “دودی” تعبیر کنند، در حالی که ممکن است برخی دیگر آن را دوست داشته باشند!
در پایان در نظر داشته باشید، خاستگاه قهوه تاثیر بسیار پررنگی بر روی بارزه‌های قهوه دارد. اما این تنها عامل نیست و در کنار خاستگاه، نژاد و روش فرآوری نیز بسیار پر اهمیت است.